Gdzie, kiedy i jak szukać bursztynu na plaży?

Bursztyn to prawdziwy skarb naszego morza. Największa bryła bałtyckiego bursztynu została znaleziona na początku XX wieku niedaleko Kamienia Pomorskiego. Miała długość 50 cm i ważyła niemal 10 kilogramów! Choć spacerując po plaży raczej trudno będzie natknąć się na taki okaz, to i tak warto próbować, bo poszukiwanie bursztynu może być wspaniałą atrakcją nie tylko dla dzieci. Jak szukać bursztynu, żeby odnieść sukces? Zdradzamy w naszym poradniku! 

Czym jest bursztyn i skąd się bierze na plaży?

Bursztyn – inaczej jantar – choć nie jest kamieniem szlachetnym, tylko mineraloidem (tworzywem pochodzenia organicznego), jest wysoko ceniony w przemyśle jubilerskim. Biżuteria z naturalnym bursztynem potrafi osiągać niebotyczne kwoty i nie ma się co dziwić, bo jego urokowi naprawdę trudno się oprzeć. 

Nazwa „bursztyn” pochodzi od niemieckiego słowa „bernstein”, które oznacza dosłownie płonący kamień. Bursztyn powstał z żywicy drzew (najprawdopodobniej iglastych), które otaczały 40-50 milionów lat temu Pramorze Północne. Tam, gdzie dzisiaj znajduje się Bałtyk, który jest stosunkowo młodym morzem, teren był wcześniej obficie porośnięty roniącymi żywicę lasami. Sok żywiczny spływający po pniach, często oblepiał owady i rośliny, które napotykał po drodze, zabierając je ze sobą, a następnie spływał siecią rzek do strefy przybrzeżnej Pramorza Północnego.

W zetknięciu żywicy ze słoną wodą tworzył się bursztyn. 

Dziś na plaży można go znaleźć po sztormie, który wymywa zalegające na dnie bryły i wyrzuca je na brzeg. Do ciekawostek należy fakt, że na bursztyn można natknąć się nie tylko nad Bałtykiem, ale o tym za moment. 

Jak i gdzie szukać bursztynu? 

Bursztyn w Polsce kojarzy się przede wszystkim z wybrzeżem Bałtyku, ale nie tylko nad morzem można wybrać się na jego poszukiwania. Chcesz dowiedzieć się więcej o tym, jak znaleźć bursztyn na plaży i nie tylko? Czytaj dalej!

Gdzie najlepiej szukać bursztynu? 

Niemal każdy, kto wybiera się na wakacje nad morze ma w planach spacery po plaży i przy okazji poszukiwanie bursztynu. Podczas takich przechadzek można natknąć się na pojedyncze, nieduże fragmenty bursztynu – nad Morzem Bałtyckim można go spotkać często i oczywiście każdy, nawet najmniejszy znaleziony okaz cieszy, bo staje się w ten sposób miłą pamiątką z wakacji. 

Jeśli jednak chciałbyś wybrać się na prawdziwe poszukiwania bursztynów nad morzem, to koniecznie sprawdź poniższe lokalizacje. Najwięcej bursztynów występuje w rejonach Zatoki Gdańskiej. Sprawdzonymi miejscami, gdzie morze wyrzuca go najwięcej na plażę, jest Wyspa Sobieszewska, Mikoszewo, Jantar, Stegna, Hel, Sztutowo, Kąty Rybackie. Nie oznacza to oczywiście, że w innych rejonach wybrzeża bursztynu nie ma wcale – jest, ale zdecydowanie rzadziej i w mniejszej ilości.

Podziemne złoża bursztynu znajdują się w województwie pomorskim oraz lubelskim. Są to rejony Chłapowa, Parczewa, Górki Lubartowskiej, Możdżanowa koło Ustki, a także w rejonie Mierzei Wiślanej. Te geologiczne zasoby są zlokalizowane na głębokości od 11 do nawet 130 metrów pod ziemią i ewentualnie można je wydobyć profesjonalnymi metodami. 

Kiedy szukać bursztynu na plaży? 

Drobne bursztyny nad morzem można znaleźć w każdej chwili. Nawet spacerując wieczorem po plaży i przeczesując piasek palcami, możesz natknąć się na niewielkie fragmenty tego pięknego surowca. Jeśli jednak zależy Ci na tym, żeby przywieźć z wakacji większą bryłkę, to koniecznie wybierz się na plażę po sztormie. Latem nie czekaj z tym do popołudnia – w popularnych kurortach, gdzie turystów jest dużo, pewnie więcej osób wpadnie na taki pomysł i może się okazać, że dla Ciebie już nic nie zostanie. Jeśli w nocy był sztorm, to postaraj się wstać wcześnie rano i jeszcze przed śniadaniem odwiedzić plażę – wtedy będziesz miał największą szansę na znalezienie pięknych okazów. 

Najlepszym czasem na szukanie bursztynu na plaży jest jednak wiosna, jesień, a nawet zima, kiedy morze jest burzliwe, wiatr silny, a sztormy występują naprawdę często. Tym porom roku sprzyja też fakt, że na plażach spacerowiczów jest zdecydowanie mniej niż w szczycie sezonu. 

Jak szukać bursztynu na plaży? 

Jeśli zastanawiasz się, jak znaleźć bursztyn, to mamy dla Ciebie kilka sprawdzonych podpowiedzi. Po pierwsze liczy się czas i miejsce. Wyżej opisaliśmy już, kiedy i gdzie nad Bałtykiem jest najwięcej bursztynów. 

Istotną kwestią jest też pora dnia. Wbrew pozorom bursztynu wcale nie szuka się najlepiej przy świetle słonecznym, ale właśnie w ciemności. Dlatego warto wybrać się na poszukiwania po zmroku lub wcześnie rano. Warto przy tym posłużyć się specjalną latarką UV, w której świetle naturalne bursztyny będą się delikatnie mienić na kolor żółty lub zielony. Dobrze, by latarka była wodoodporna i miała mocny promień światła. Pomocne mogą okazać się też nieduże grabki – możesz wykorzystać nawet te plastikowe przeznaczone do zabawy w piasku. Pomogą Ci one rozgarnąć glony, drobne kamienie czy patyki wyrzucone na brzeg i sprawdzić, czy pomiędzy nimi nie zaplątały się jakieś bursztynowe okazy.

Jak rozpoznać bursztyn na plaży? 

Bursztyn po oczyszczeniu i oszlifowaniu jest piękny i trudno go nie rozpoznać. Przybiera barwę żółtą, zieloną, pomarańczową lub brązową, a wyjątkowe okazy są ozdobione inkluzjami, czyli zatopionymi we wnętrzu fragmentami drobnych zwierząt lub roślin. Jednak znaleziony na plaży bursztyn nie od razu tak wygląda i często łatwo pomylić go z kamieniem lub obmytym przez słoną wodę szkiełkiem. Jak się upewnić, że znaleziony okaz faktycznie jest bursztynem? 

Prawdziwy bursztyn unosi się na powierzchni słonej wody, więc jeśli znaleziony okaz się nie zatapia, to znak, że prawdopodobnie Ci się udało! Możesz też z powodzeniem wykorzystać te metody:

• test światła ultrafioletowego: jeśli użyjesz do szukania bursztynu latarki emitującej światło UV, to zobaczysz, że naturalny bursztyn będzie świecił na żółto lub zielono,  
• próba ognia: na poszukiwania warto zabrać ze sobą zapalniczkę lub zapałki. Naturalny bursztyn jest palny, a przy zetknięciu ze źródłem ciepła wydzieli piękny żywiczny zapach. 

Bursztyn nad Bałtykiem możesz nie tylko znaleźć na plaży, ale też kupić na stoisku z pamiątkami czy biżuterią. Jak rozpoznać, czy sprzedawany okaz to naturalny bursztyn? W tym celu możesz wykonać te dwa testy:

• próba elektrostatyczna: mając przy sobie bawełnianą chusteczkę, możesz potrzeć nią bursztyn – ten po naelektryzowaniu będzie przyciągał suche pasma włosów czy skrawki papieru,
• próba mechaniczna: naturalny bursztyn podczas próby zarysowania go paznokciem pozostanie nietknięty. Jeśli w grę wchodzi zakup biżuterii o dużej wartości, to zdecydowanie warto sprawdzić autentyczność bursztynu. 

Gdzie nie wolno zbierać bursztynu? 

Bursztyn w Polsce można zbierać legalnie, ale nie zawsze. Aby uniknąć niepotrzebnych kłopotów, warto wiedzieć, gdzie i kto może oddać się tej przyjemności. 

Zbieraniem bursztynu mogą zająć się turyści wypoczywający nad Bałtykiem, o ile szukają go i zbierają na plaży. Z powodzeniem można przeszukiwać też płytkie pobrzeże. Nie jest jednak dozwolone przeczesywanie wydm, lasów i terenów parków narodowych w celach poszukiwawczych tego surowca. Zebrany w tych miejscach bursztyn może zostać skonfiskowany przez służby, a zbieracz może otrzymać mandat karny. 

Podobnie ma się kwestia zbierania bursztynu na większą skalę, w celach komercyjnych oraz wydobywanie bursztynu ze złóż podziemnych. Zbieranie i wydobywanie bursztynu w ten sposób wymaga otrzymania specjalnych pozwoleń i spełnienia licznych wymogów. Bez tego należy liczyć się z karą grzywny, a nawet możliwością wytoczenia procesu karnego. 

Po lekturze tego artykułu wiesz już, kiedy i jak szukać bursztynu nad morzem oraz w jaki sposób sprawdzić jego autentyczność. Jeśli nabrałeś apetytu na zorganizowanie sobie rodzinnej wyprawy poszukiwawczej, to wejdź na Triverna.pl i wybierz wygodny hotel w okolicy obfitującej w ten surowiec. Mamy nadzieję, że uda Ci się przywieźć z wakacji ciekawą kolekcję bursztynowych pamiątek!