Cmentarze stanowią nie tylko miejsca zadumy i pielęgnowania pamięci o zmarłych. Wiele nekropolii w Polsce to obiekty zabytkowe, otoczone przepięknymi parkami. Warto odwiedzić je szczególnie jesienią w okolicy Wszystkich Świętych, ale nie tylko. Jakie są najpiękniejsze cmentarze w Polsce? Sprawdziliśmy to!
Ten obiekt jest największym cmentarzem w Polsce. Mało tego! Ten cmentarz w Szczecinie zajmuje trzecie miejsce na mapie nekropolii w całej Europie pod kątem wielkości. Obiekt ma powierzchnię aż 172 hektarów, więc trzeba przyznać, że jest naprawdę olbrzymi. Cmentarz został założony w tym miejscu w 1900 roku i od początku był wzorowany na cmentarzach Hamburga i Wiednia. Oprócz nekropolii pełni on funkcję zielonego parku. Na jego terenie funkcjonują pawilony utrzymane w różnych stylach architektonicznych wypełnione po brzegi wyjątkowymi roślinami. Olbrzymie wrażenie na odwiedzających robi neoromańska kaplica cmentarna oraz brama wejściowa wykonana w tym samym stylu. W 2007 roku na cmentarzu utworzono lapidarium, w którym miejsce znalazły zabytkowe nagrobki usunięte z innych części cmentarza.
Ten warszawski cmentarz jest też nazywany Starymi Powązkami lub Powązkami Cywilnymi. Został założony w 1790 roku, co czyni go najstarszą nekropolią na mapie stolicy. Początkowo liczył niecałe 3 hektary, dziś jego obszar zajmuje 44 hektary. Na jego terenie znajduje się przepiękny kościół św. Karola Boromeusza, który zaprojektował nadworny architekt królewski i autor Pałacu na Wyspie w Łazienkach oraz Królikarni. W czasie II wojny światowej Cmentarz Powązkowski był miejscem wielu akcji zbrojnych. W czasie Powstania Warszawskiego funkcjonował tu arsenał broni. Uwagę zwiedzających przykuwają zabytkowe, bogato zdobione nagrobki. Na Powązkach spoczywa ok. miliona osób, w tym wiele sławnych i zasłużonych postaci, takich jak Zbigniew Herbert, Irena Sendlerowa czy Krzysztof Kieślowski.
Przy tej samej ulicy co Stare Powązki mieści się jeszcze jeden obiekt – Cmentarz Wojskowy na Powązkach. Będąc w okolicy, zdecydowanie warto go odwiedzić. Znajdują się tutaj: Kwatera Żołnierzy Września 1939, żołnierzy Powstania Warszawskiego, Kwatera Katyńska, Kwatera Lotników, Aleja Zasłużonych, Kwatera Żołnierzy i Ofiar Represji Komunistycznych, Kwatera Weteranów Powstania Styczniowego, Kwatera na Łączce, gdzie są chowane ekshumowane z nieoznakowanych grobów ofiary terroru komunistycznego, a także groby znanych postaci – m.in. Jacka Kuronia, Ryszarda Kuklińskiego czy Kornela Morawieckiego.
Kolejny cmentarz w Polsce warty odwiedzenia znajduje się we Wrocławiu. Jest nim Stary Cmentarz Żydowski mieszczący się przy ulicy Ślężnej. Obiekt stanowi Muzeum Sztuki Cmentarnej i jest oddziałem Muzeum Miejskiego Wrocławia. Nekropolia jest udostępniana do zwiedzania wszystkim zainteresowanym przez cały rok. Cmentarz zajmuje powierzchnię 4,6 hektara, a na jego terenie mieści się 12 tysięcy nagrobków, które przybyły do Wrocławia z różnych stron Polski, ale też świata. Tym, co zasługuje na szczególną uwagę, są bogato zdobione macewy oraz symboliczne budowle. Wiele z nich zostało wykonanych na styl egipski czy mauretański.
Na liście najpiękniejszych cmentarzy w Polsce nie mogło zabraknąć cmentarza na Pęksowym Brzyzku w Zakopanem. Nazwa obiektu pochodzi od nazwiska Pęksa – właściciela ziem, na których pierwotnie zbudowano cmentarz, a także od słowa brzyzek, które oznacza urwisko nad potokiem – bo faktycznie cmentarz graniczy z potokiem Cicha Woda. Ten zakopiański obiekt jest wymieniany chyba w każdym miejskim przewodniku i naprawdę warto wybrać się tu na spacer. Nekropolię założono pod koniec XIX wieku i trzeba przyznać, że zachwyca ona unikatowymi nagrobkami, które łączą tradycje ludowe z trendami kulturalnymi XIX i XX wieku. Na cmentarzu są chowane zarówno osoby zasłużone dla Zakopanego, jak i okoliczni mieszkańcy. Wśród znanych osobistości spoczywających na Pęksowym Brzyzku są m.in.: Kornel Makuszyński, Mariusz Zaruski i Tytus Chałubiński.
Jeden z najbardziej niezwykłych cmentarzy na terenie naszego kraju mieści się w Łodzi. Został wybudowany w latach 1855-1888 i stanowi on miejsce pochówku reprezentantów trzech wyznań chrześcijańskich: katolików, protestantów i prawosławnych. Oprócz ważnych przedstawicieli świata kultury, nauki czy medycyny znalazły się na nim również groby członków największych rodów fabrykanckich Łodzi. Do najciekawszych zabytków nekropolii zalicza się monumentalną neogotycką kaplicę poświęconą Karolowi Scheiblerowi, który był jednym z najważniejszych łódzkich przemysłowców.
Jednym z najpiękniejszych cmentarzy w Polsce jest zdecydowanie krakowski Cmentarz Rakowicki. Nekropolia została założona w 1803 roku jako pierwszy cmentarz komunalny w mieście. W 1976 roku obiekt wpisano na listę zabytków. Zajmuje on powierzchnię ok. 35 hektarów. Grzebani są na nim zmarli mieszkańcy Krakowa, jak i postacie zasłużone dla świata nauki, kultury czy sztuki. Spoczywają tutaj m.in. Wisława Szymborska, Marek Grechuta, Jerzy Stuhr i Jan Matejko. Na terenie cmentarza wydzielono specjalne kwatery dla uczestników powstania listopadowego i styczniowego, członków Legionów Polskich czy żołnierzy I wojny światowej. Obiekt ma ogromną wartość historyczną i artystyczną. Wiele nagrobków to dzieła wybitnych rzeźbiarzy i architektów.
Gdzie znajduje się najstarszy cmentarz w Polsce? Okazuje się, że jest nim Stary Cmentarz w Płocku, który bywa nazywany Płockimi Powązkami. Nekropolia została założona już w 1780 roku, jest więc aż o 10 lat starsza od warszawskich Powązek. Do ciekawostek należy fakt, że był to pierwszy w Polsce cmentarz zlokalizowany nie w pobliżu kościoła. Obiekt był w użyciu przez ok. 150 lat aż do zakończenia II wojny światowej. Po tym czasie ograniczono liczbę pochówków, a następnie cmentarz zamknięto. Nekropolia została uruchomiona ponownie na przełomie XX i XXI wieku. Cmentarz ma ogromną wartość historyczną i artystyczną. Od lat trwają starania o zabezpieczenie i renowację zabytkowych nagrobków.
Gdzie szukać dziwnych cmentarzy w Polsce? Przykładem takiego obiektu może być z pewnością mizar w Kruszynianach. Jest to cmentarz muzułmański z nagrobkami z XIX wieku, ale można tu znaleźć jeszcze starsze groby – nawet z XVIII wieku! Ten zabytkowy cmentarz tatarski został założony już w XVII wieku w okresie przybycia Tatarów do Kruszynian. Nekropolia jest ogrodzona murem wykonanym z polnego kamienia. Na wejściowej bramie znajduje się tablica z informacjami podanymi w języku polskim i arabskim. Wszystkie nagrobki na nekropolii są skierowane na wschód. Zarówno wiekowy cmentarz, jak i jego ogrodzenie wpisano do rejestru zabytków.
Przeczytaj także: Najbardziej tajemnicze miejsca w Polsce
Pośród wyjątkowych polskich cmentarzy na uwagę zasługuje także cmentarz żydowski w Kazimierzu Dolnym. Obiekt powstał w 1851 roku i funkcjonował do czasu II wojny światowej, kiedy na rozkaz Niemców nekropolia została niemal doszczętnie zniszczona. Na terenie cmentarza dokonywano wówczas masowych egzekucji, a bogato zdobione macewy zaczęto wykorzystywać do utwardzania placów i dróg. W 1975 roku zorganizowano akcję poszukiwania zabytkowych macew. Odnalezione obiekty wyeksponowano w lapidarium, które nawiązuje do jerozolimskiej Ściany Płaczu.
Polskie cmentarze są obiektami wyjątkowymi na skalę światową. W okolicy dnia Wszystkich Świętych pojawiają się na nich liczne kwiaty i znicze. Te spokojne miejsca zamieniają się wtedy w kolorowe i po prostu piękne strefy na mapie wielu miast czy wsi. Spacerowanie po jesiennym cmentarzu to doznanie, które warto sobie zafundować.
Zagraniczni turyści są zawsze pod ogromnym wrażeniem naszego sposobu obchodzenia listopadowego święta. Jeśli zatem masz ochotę pospacerować nie tylko po dobrze znanym sobie cmentarzu, ale też po innej wyjątkowej nekropolii, to wybierz się na wycieczkę z naszym przewodnikiem. Zarezerwuj nocleg przez portal Triverna.pl i zachwyć się urokiem najpiękniejszych cmentarzy w Polsce. Naprawdę warto!
Podobne artykuły
Zapisz się na newsletter i zyskaj!
Najlepsze oferty, podróżnicze inspiracje, prezenty na urodziny.