Parki krajobrazowe stanowią jedną z form ochrony przyrody. Ich celem jest zabezpieczenie wybranych obszarów ze względu na ich wartości przyrodnicze, historyczne, kulturowe, a także niezwykłe walory krajobrazowe. Idea ochrony krajobrazu rozwinęła się po II wojnie światowej najpierw w Wielkiej Brytanii i Niemczech, a potem przeniosła się także do innych krajów Europy. Dziś istnieje aż 125 parków krajobrazowych w Polsce! Które z nich warto odwiedzić? Przedstawiamy listę 10 wybranych miejsc.
W Polsce funkcjonuje obecnie już 125 parków krajobrazowych o łącznej powierzchni ponad 26 tys. hektarów. Stanowi to ponad 8% powierzchni kraju. Najstarszym obiektem tego typu jest Suwalski Park Krajobrazowy, który utworzono w 1976 roku. Najmłodszym parkiem krajobrazowym w Polsce jest z kolei Park Krajobrazowy Góry Łosiowe, powołany w 2018 roku.
Najwięcej parków krajobrazowych występuje w województwie lubelskim – jest ich tam aż 17, a najmniej ma województwo podlaskie – są to jedynie 3 parki. Największy park krajobrazowy to PK Dolina Baryczy, który zajmuje powierzchnię 870,4 km², zaś najmniejszy to Miedzichowski Park Krajobrazowy obejmujący zaledwie 14,3 km² terenu.
Przeczytaj także: Najpiękniejsze parki narodowe w Polsce
Jakie są najpiękniejsze parki krajobrazowe w Polsce? Wysokie miejsce w rankingu zajmuje Ślężański PK. Został on utworzony w 1988 roku, a następnie w roku 1994 rozszerzono jego obszar. Park jest położony na Przedgórzu Sudeckim, nieopodal Wrocławia. Obejmuje on Masyw Ślęży – w tym Ślężę, Grupę Raduni, Wzgórza Oleszeńskie i Wzgórza Kiełczyńskie – oraz Jańską Górę. Jest to pagórkowaty park krajobrazowy z licznymi szlakami spacerowymi, który pozwala cieszyć się wypoczynkiem na łonie przyrody. Jeśli zatem lubisz długie spacery i bliskość natury, to koniecznie powinieneś go odwiedzić!
Na terenie Ślężańskiego Parku Krajobrazowego funkcjonują trzy rezerwaty przyrody: Łąka Sulistrowicka, Góra Radunia i Ślęża. Ciekawymi atrakcjami występującymi w obrębie Ślężańskiego PK są także: zespół przyrodniczo-krajobrazowy Skalna, rezerwat archeologiczny w Będkowicach oraz źródła w masywie Ślęży. Występuje tu 25 rzadkich, chronionych gatunków roślin oraz 10 gatunków znajdujących się pod częściową ochroną.
Parkiem krajobrazowym w Polsce, który zasługuje na szczególną uwagę, jest Wdzydzki PK. Został utworzony w 1983 roku na skraju województwa pomorskiego. W 2010 roku park włączono do Rezerwatu Biosfery Bory Tucholskie.
W jego centralnej części jest zlokalizowane rynnowe jezioro Wdzydze, na którym istnieje aż dziesięć wysp stanowiących bogactwo przyrodnicze tego terenu. Prawie cały park leży w dorzeczu rzeki Wdy, a na jego obszarze występuje niemal 160 jezior i oczek wodnych. We Wdzydzkim PK funkcjonuje jeden rezerwat przyrody Krwawe Doły, ale trwają starania o utworzenie kolejnych chronionych obszarów. Teren parku zamieszkują duże skupiska bobrów i wydr, a także żurawie, puchacze, bieliki, myszołowy, łabędzie czy rybołowy. To miejsce zachwyci wszystkich miłośników dzikiej przyrody i wypoczynku na świeżym powietrzu. Odwiedź je i odetchnij pełną piersią, zapominając na moment o codziennych troskach.
Park ten powołano w 1985 roku. Swoim terenem obejmuje on wschodni obszar Mierzei Wiślanej oraz ciąg wydm nadmorskich. Największymi walorami tego parku są piękne piaszczyste plaże oraz wydmy. Do ciekawostek należy fakt, że w tym rejonie Bałtyk wyrzuca podczas sztormów na plażę największe ilości bursztynu. Warto wybrać się więc na spacer i poszukiwania tego popularnego surowca, który może się stać wspaniałą pamiątką z podróży!
Na terenie parku funkcjonują dwa rezerwaty przyrody: Buki Mierzei Wiślanej oraz Kąty Rybackie. Rezerwat Mewia Łacha jest położony w otulinie PK. Ponad 75% powierzchni parku zajmują lasy. W okresie jesiennym nad pasem Mierzei Wiślanej przelatuje dziennie nawet kilka milionów ptaków! Jest to zatem prawdziwy raj dla ornitologów, którzy mogą tu prowadzić owocne obserwacje. Łatwo dotrzesz tutaj z Krynicy Morskiej czy Jantaru.
Bielańsko-Tyniecki Park Krajobrazowy znajduje się w Małopolsce i częściowo leży na terenie Krakowa. Wchodzi on w skład Zespołu Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego. Nazwa parku jest związana z dwoma klasztorami położonymi na jego terenie. Są to: Klasztor Ojców Kamedułów na Bielanach oraz Opactwo Ojców Benedyktynów w Tyńcu.
Park Bielańsko-Tyniecki utworzono w 1981 roku. Na jego terenie znajdują się cztery rezerwaty przyrody: Panieńskie Skały, Skałki Przegorzalskie, Bielańskie Skałki i Skołczanka. Oprócz tego funkcjonują tu także trzy Obszary Natura 2000 oraz pięć użytków ekologicznych. Na obszarze parku można znaleźć aż 63 pomniki przyrody. Wyróżnikiem tego terenu są też liczne zabytki – w tym np. Willa Decjusza, zespół dworski w Ściejowicach czy kaplica różańcowa w Czernichowie. Ze względu na swoje położenie stanowi wspaniałe miejsce wycieczkowe zarówno dla mieszkańców Krakowa, jak i turystów odwiedzających ten region.
Kolejnym miejscem na liście najpiękniejszych parków krajobrazowych w Polsce jest PK Beskidu Śląskiego, który leży w województwie śląskim. Na jego terenie znajdują się pasma górskie Beskidu Śląskiego: pasmo Baraniej Góry oraz pasmo Czantorii. To znakomite miejsce do wędrówek dla wszystkich miłośników górskich wojaży! W obrębie parku mieszczą się również źródła dwóch potoków: Białej i Czarnej Wisełki.
W PK Beskidu Śląskiego można się natknąć na liczne jaskinie – część z nich posiada status pomników przyrody. Warte uwagi są m.in.: Jaskinia w Trzech Kopcach, Jaskinia Malinowska, Jaskinia Lodowa w Szczyrku i Jaskinia Wiślańska. Na obszarze parku występuje aż 8 rezerwatów przyrody. Są to: Zadni Gaj, Barania Góra, Czantoria, Wisła, Stok Szyndzielni, Dolina Łańskiego Potoku, Kuźnie i Jaworzyna.
Ten polski park krajobrazowy został utworzony w 1994 roku i znajduje się na terenie województwa podlaskiego. Przez park przepływa rzeka Narew. Funkcjonują tu dwa rezerwaty przyrody: Kalinowo i Wielki Dział, a obszar parku zamieszkuje ok. 46 gatunków ssaków oraz ok. 200 gatunków ptaków. To wspaniała sielska kraina, która zachwyci Cię niesamowitymi krajobrazami i dzikim klimatem!
Teren parku jest niezwykle atrakcyjny nie tylko pod względem przyrodniczym – znajduje się tu bowiem wiele interesujących zabytków i obiektów turystycznych. Do najciekawszych należą: Muzeum Przyrody – Dwór Lutosławskich w Drozdowie, forty i kościół neogotycki w Piątnicy, zespół klasztorny kapucynów i barokowy kościół Matki Boskiej Bolesnej w Łomży, pozostałości browaru parowego w Drozdowie czy młyn wodny i cmentarz z I wojny światowej w miejscowości Gać. Zdecydowanie warto się tu wybrać na urlop!
To jeden z najpiękniejszych parków krajobrazowych w Polsce, położony na terenie dwóch województw: małopolskiego i śląskiego. Zajmuje sporą część Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Swoją nazwę zawdzięcza znajdującym się na jego obszarze średniowiecznym zamkom. Na terenie parku mieści się także strefa unikatowa na skalę kraju, jaką jest Pustynia Błędowska.
Elementem charakterystycznym krajobrazu PK Orlich Gniazd są pasma skalne z licznymi ostańcami wapiennymi. W obrębie parku oraz jego otuliny funkcjonuje aż 14 rezerwatów przyrody. Ponadto występuje tu ok. 500 jaskiń – wiele z nich jest zamieszkanych przez nietoperze. Park ten jest ulubionym miejscem wspinaczy skałkowych, którzy znajdują tu dogodne warunki do uprawiania tego sportu.
Przeczytaj także: Szlak Orlich Gniazd – co warto zobaczyć i jak go zwiedzać?
Park jest położony na południu województwa dolnośląskiego. Na jego terenie znajdują się Rudawy Janowickie wraz z Górami Sokolimi i Wzgórzami Karpnickimi, Góry Ołowiane w Górach Kaczawskich i Góry Lisie w Kotlinie Kamiennogórskiej. Przez park przepływa rzeka Bóbr. To idealne miejsce na piesze wycieczki z rodziną – malownicze krajobrazy zachwycają, a nietrudne szlaki piesze nadają się dla dzieci.
Na obszarze Rudawskiego Parku Krajobrazowego nie występują rezerwaty przyrody, za to znajdują się tu cztery obszary Natura 2000. Są to: Góry i Pogórze Kaczawskie, Rudawy Janowickie, Stawy Karpnickie oraz Trzcińskie Mokradła. Nieco ponad połowę powierzchni parku stanowią lasy – wśród nich przeważają lasy świerkowe. Na terenie parku stwierdzono występowanie 33 gatunków roślin objętych ochroną całkowitą. Ciekawostką jest fakt występowania na tym obszarze ok. 10 gatunków storczyków! Teren parku jest niezwykle atrakcyjny pod kątem turystycznym, a wśród najciekawszych atrakcji warto wymienić szczególnie kolorowe jeziorka w Rudawach Janowickich. Jeśli jeszcze nie miałeś okazji odwiedzić tego regionu, to zdecydowanie powinieneś nadrobić zaległości.
Park został utworzony w 1997 roku i jednym z jego założeń jest ochrona wielowiekowych dębów rosnących w dolinie Warty. Swoją nazwę zawdzięcza wsi Rogalin, gdzie występują najstarsze dęby tego obszaru. Uwielbiają tutaj przyjeżdżać mieszkańcy lub turyści z nieodległego Poznania.
Rogaliński Park Krajobrazowy jest położony w województwie wielkopolskim, na terenie Pojezierza Wielkopolskiego i Pradoliny Warciańsko-Odrzańskiej. Ponad 50% obszaru parku stanowią tereny uprawne i nieco ponad 40% – lasy. Na obszarze Rogalińskiego PK występują dwa rezerwaty przyrody: rezerwat przyrody Krajkowo oraz rezerwat przyrody Goździk Siny w Grzybnie. Będąc w okolicy, warto odwiedzić m.in. zabytkowy pałac w Rogalinie, wieżę widokową Czmoniec, bobrowy szlak czy Dęby Rogalińskie.
Park jest położony na południu województwa świętokrzyskiego. Leży w obrębie Niecki Nidziańskiej i obejmuje także część Garbu Wodzisławskiego. Na jego terenie funkcjonują dwa rezerwaty przyrody: Polana Polichno (jego osobliwością jest występowanie chrząszcza jelonka rogacza, który jest największym gatunkiem polskiego chrząszcza) i rezerwat Wroni Dół.
Na terenie parku występuje 13 pomników przyrody żywej. Jego bogactwem są liczne obiekty regionalnego budownictwa wiejskiego, pozostałości wiejskich dworów z założeniami parkowymi, a także charakterystyczne dla Ponidzia przydrożne krzyże i kapliczki. Jeśli kochasz sielski klimat polskiej wsi, to koniecznie wybierz się na urlop do Kozubowskiego Parku Krajobrazowego!
Parki narodowe i krajobrazowe w Polsce zachwycają swoim urokiem. Masz ochotę odwiedzić miejsca opisane w artykule? W takim razie koniecznie zajrzyj do portalu Triverna.pl, gdzie już czekają na Ciebie limitowane czasowo oferty najlepszych hoteli w Polsce. Zapraszamy!
Podobne artykuły
Zapisz się na newsletter i zyskaj!
Najlepsze oferty, podróżnicze inspiracje, prezenty na urodziny.